بالاخره متوجه نشديم کسادي و رکود بازار مربوط به تحريم است يا زياده خواهي آنهايي که سودشان در واردات است يا بيبرنامگي مسئولان در بخش تنظيم بازار و هميشه در هر برهه اي توپ در زمين يکي انداخته شده است.
ساعت 11 صبح است و اکثر بنکداران راسته مولوي و بازار به قول خودشان هنوز دشت نکردهاند.
اولين مشتري مغازهداري که وارد آن ميشويم مامور سازمان امور مالياتي است که ابلاغيه احضار به سارمان را به فروشنده تحويل ميدهد.
زماني حبوبات ارزان ترين قلم کالاي اساسي محسوب ميشد، ولي اکنون قيمت انواع حبوبات در مقايسه با اسفند سال گذشته در همه اقلام کيلويي 2 هزار تومان افزايش دارد.
عدس کيلويي 8 تا 9 هزار تومان
ميانگين قيمت هر کيلو لپه در بازار 7500 تومان،لوبيا چيتي 7 تا 8 هزار تومان، لوبيا قرمز 6 تا 7 هزار تومان،نخود 7 هزار تومان و عدس که تا سال گذشته با 4000 هزار تومان ارزانترين حبوب به حساب ميآيد اکنون رکوددار شد و در هر کيلو 8 تا 9 هزار تومان برچسب قيمت خورده است.

عليجاني يکي از کسبه منطقه بازار مولوي است که حدود 30 سال است در اين حوزه فعاليت ميکند او در مورد علت افزايش قيمت انواع حبوبات ميگويد: يک زماني در اوايل انقلاب انواع حبوبات از جمله نخود، لوبيا چيتي، لوبيا قرمز و عدس را علاوه بر آن که نياز داخل را تأمين ميکرديم به کشورهاي همجوار از جمله ترکيه صادر ميکرديم.
کشاورزان ترجيح ميدهند عدس را خوراک گوسفندان کنند
وي به نکته جالبي اشاره ميکند که يکي از بنکداران در شهرستان شيروان اقدام به جمعآوري عدس از کشاورزان ميکرده اما کشاورز عنوان کرده که برداشت عدس به دليل دستمزدهاي سنگين کارگر و قيمت پايين خريد مقرون به صرفه نيست و ترجيح ميدهد محصول عدسش را براي چراي گوسفندان نگه دارد.
به گفته فروشندگان کالاهاي اساسي اکنون اغلب حبوبات موجود در بازار به ويژه عدس و لوبيا چيتي وارداتي است که انحصار واردات آن به ويژه عدس در دست فرد خاص است و به راحتي ميتواند قيمتها را در بازار بالا و پايين کند و علت عمده آنکه عدس گرانترين حبوبه در بازار ميشود همين مسئله است.
برنج ايراني کيلويي 11200 تومان
اما نکته فقط به اينجا ختم نميشود بلکه قيمت انواع برنج ايراني نيز در بازار در هر کيلو 2 تا 3 هزار تومان نسبت به قبل از عيد افزايش يافته است که دلايل و بهانههاي مختلفي از جمله صادرات برنج ايراني به روسيه،کم شدن ميزان کشت و محصول، تبديل شدن زمينهاي کشاورزي به ويلا و خرد شدن زمينهاي صنعتي به زمينهاي کوچک و شخصي عنوان ميشود.

آقاي «م»، که 20 سال در بازار بنکداري برنج در بازار مولوي فعاليت ميکند، ميگويد: از يک ماه قبل از عيد به مرور هر بار که اقدام به خريد برنج از کشاورزان شمال کرديم قيمت را بالا بردند تا جايي که اکنون هر گوني برنج درجه يک دمسياه را 10800 تومان ميخريم و 11200 تومان در هر کيلو ميفروشيم.
وي در پاسخ به اينکه علت افزايش چيست، ميگويد: کشاورزان دلايل مختلفي براي آن عنوان ميکنند که يکي از آنها کمبود برنج در بازار مازندران و گيلان است و برخي هم صادرات برنج به روسيه را دليل افزايش قيمت ميدانند.
موضوع جالبي که حين تهيه گزارش به آن برخورديم، واردات نوعي برنج پاکستاني بود که از لحاظ ظاهر به برنج ايراني بسيار شباهت دارد،يکي از فروشندگان اين نوع محصول تصريح ميکند که زيادهخواهان اين نوع برنج را کيلويي 4 هزار تومان است تهيه کرده و آن را با برنج ايراني مخلوط ميکنند و به نام برنج ايراني به مردم ميفروشند، جالبتر اينکه اين نوع برنج روانه زمينهاي کشاورزي شمال شده و از همان ابتدا و هنگام بستهبندي برنج شمال با آن مخلوط ميشود.

قيمت انواع برنج درجه يک هندي در برندهاي مختلف بين 4 تا 5 هزار تومان،برنج آمريکايي کيلويي سه هزار تومان و برنج نيم دانه ايراني در هرکيلو 4 هزار تومان به فروش مي رسد.
جاي خالي وزارت بازرگاني،سازمان حمايت و حتي وزارت جهاد کشاورزي ،که از سال گذشته هر بار از سخنگوي وزارت صنعت در مورد تنظيم بازار پرسيديم توپ را به زمين وزارت جهاد انداخت، در بازار بسيار احساس ميشود. طي چند ماه اخير مسئولان هيچ سخن و برنامهاي از وضعيت تنظيم بازار کالاهاي اساسي در رسانهها به ميان نياوردهاند. حتي وزارت صنعت، معدن و تجارت به نظر ميرسد تنها نام تجارت را يدک ميکشد و در اين زمينه مسئولان اين وزارتخانه هيچ تمايلي براي اطلاعرساني و اظهار نظر ندارند.
وزارت جهاد کشاورزي هم بيشتر برنامههاي خود را حول محور توليد و توزيع محصولات کشاورزي عنوان کرده و خبري از برنامهريزي براي وضعيت تنظيم بازار وجود ندارد.
اما نميتوان چشم را روي کاهش قدرت خريد مردم بست و نسخه هاي تکراي گذشته را پيچيد.
خانمي که در بازار مولوي مشغول بررسي قيمت هاست مي گويد: سال گذشته عدس کيلويي 4 هزار تومان بود و برنج نيم دانه ايراني کيلويي 4 هزار تومان من با دو کيلو از اين اقلام براي فرزندانم غذاي تهيه مي کردم ولي الان مانده ام عدس بخرم يا برنج؟
در عين حال فردي که طبق روال سالانه چند گوني برنج براي خانه تهيه ميکرد در مورد افزايش قيمت برنج و قدرت خريد مردم به خبرنگار فارس ميگويد: من طبق عادت سالانه 200 تا 300 کيلو برنج را يکجا براي خانواده تهيه ميکردم ولي الان با برنج کيلويي 11 هزار تومان يعني حداقل سه ميليون تومان بايد براي برنج بپردازم که يکجا برايم مقدور نيست و به سه گوني برنج بسنده کردهام.
اگرچه بحث داغ دولتيها براي حمايت از توليد داخل، افزايش صادرات غيرنفتي است، اما اين مسائل بايد به گونهاي مديريت شود که نه از اين سوي بام بيفتيم و نه از آن طرف آن، به خصوص وقتي که بحث غذاي مردم و قوت غالب آنان از جمله برنج، نان و ديگر اقلام غذايي مطرح است.
منبع:فارس